1 marca 2023 roku minęło trzydzieści lat od powołania Straży Miejskiej w Darłowie. Z tej okazji w darłowskim ratuszu odbyła się mała uroczystość, na której Burmistrz Arkadiusz Klimowicz spotkał się z byłymi i obecnymi pracownikami tej formacji. Z tej okazji przeprowadziliśmy rozmowę z komendantem Rafałem Musiałem. 

– Jakie były początki Straży Miejskiej w Darłowie i jak zmieniła się rola tej jednostki w ciągu trzydziestu lat?

– Skromne. Straż Miejska w Darłowie powołana została do życia przez burmistrza Andrzeja Lewandowskiego 1 marca 1993 roku. W pierwszym okresie funkcjonowania pracowało w niej pięciu strażników i komendant. Pierwsze patrole, służbowym polonezem, wyjechały na ulicę Darłowa już trzy tygodnie później. Dzisiaj zatrudnionych jest siedem osób z tego dwie osoby to pracownicy cywilni. No i oczywiście nie jeździmy już polonezem. Na przestrzeni tych 30 lat zmieniały się cele i priorytety naszej działalności. Dostosowaliśmy do nich naszą organizację służby, aby umożliwiało to najbardziej sprawne realizowanie zadań wyznaczonych przez władze miasta oraz samych mieszkańców. Z upływem lat na samorządy cedowano coraz to nowe zadania, np. z ochrony środowiska, gospodarki odpadami. W tym zakresie zawsze byliśmy i jesteśmy elastyczni. Ich realizacja sprowadzała się do reagowania nie tylko na przypadki niszczenia środowiska, ale także na zjawiska mające lub mogące mieć wpływ na jego degradację. Niebagatelna część naszej pracy to działania mające pomóc ludziom w rozwiązaniu spraw, które stanowią dla nich określony problem, chociaż jest nas za mało, aby jednocześnie wysłać patrol w dwa lub trzy miejsca. Jak każda formacja, która podejmuje wysiłek dyscyplinowania obywateli, jesteśmy czasem rozmaicie postrzegani przez ludzi. Na nasz temat rozpowszechnionych jest wiele stereotypów nie mających nic wspólnego z prawdą. Mam świadomość, że wielu ocenia nasze działania z zakresu kontroli ruchu drogowego, zwłaszcza dotyczącego parkowania jako bardzo kontrowersyjne, „bo przecież nie ma gdzie parkować”, bo „gnębimy kierowców”, bo się „czepiamy”. Kierowcy popełniający wykroczenia drogowe zawsze mają jakieś usprawiedliwienie. A wystarczy parkować zgodnie z przepisami. Skoro ludzką rzeczą jest popełniać błędy, to niech ludzką rzeczą będzie wreszcie, czasami za nie płacić i wyciągać wnioski.

– Jakie są największe wyzwania, przed którymi dziś staje Straż Miejska w Darłowie?

– Tych wyzwań jest wiele, a nas jest mało. Darłowo jest miastem typowo turystycznym. W sezonie letnim do Darłowa przyjeżdża kilka tysięcy turystów z całej Polski i Europy. Zarówno naszym mieszkańcom jak i turystom musimy w tym czasie zapewnić możliwość spokojnego i bezpiecznego wypoczynku, jak również możliwość normalnego, spokojnego życia dla mieszkańców naszego miasta. W tych realiach musimy funkcjonować i zadbać o porządek i bezpieczeństwo w naszym mieście. Moim marzeniem jest, aby Straż Miejska, strażnicy byli przyjacielem dla społeczeństwa, a nie wrogiem. Nie chcemy tylko karać mandatami, choć czasami jest to wręcz konieczne, chcemy pomagać społeczeństwu. Tutaj potrzebna jest dwustronna współpraca i mam nadzieję, że się to uda. Do tego na pewno będziemy w dalszym ciągu dążyć.

– W jaki sposób Straż Miejska wpływa na bezpieczeństwo mieszkańców miasta?

– Straż miejska przede wszystkim działa w zakresie ochrony spokoju i porządku w miejscach publicznych, a także ochrony obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej. Czuwa również nad porządkiem i kontroluje ruch drogowy. W celu zapewnienie spokoju i porządku współdziała z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli. Pomaga i prowadzi działania w zakresie usuwaniu awarii technicznych, skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń.

– Czy straż Miejska może wejść na teren posesji bez nakazu?

– Tak, możemy wejść na teren posesji w celu przeprowadzenia kontroli w zakresie ochrony środowiska. Każdy funkcjonariusz darłowskiej Straży Miejskiej ma odpowiednie przeszkolenie i upoważnienie. Na podstawie otrzymanych upoważnień od Burmistrza Miasta Darłowo do wykonywania przez funkcjonariuszy Straży Miejskiej w Darłowie wykonując kontrolę, jest uprawniony do: wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem na teren nieruchomości, wstępu do obiektu lub jego części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 na pozostały teren, przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych, żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego, żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli. Właściciel kontrolowanej nieruchomości ma obowiązek wpuszczenia funkcjonariuszy Straży Miejskiej w celu przeprowadzenia przedmiotowej kontroli. Jeżeli odmówi, zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karnej zawartej w art. 225 § 1. kodeksu karnego.

– Jakie działania podejmuje Straż Miejska w celu ochrony środowiska?

– Charakter podejmowanych działań jest uzależniony jest od poszczególnych miesięcy w roku oraz zgłoszeń napływających od mieszkańców Darłowa, np. dotyczących spalania odpadów w domowych instalacjach grzewczych. Funkcjonariusze Straży Miejskiej w Darłowie od października do marca prowadzą intensywne działania kontrolne domowych pieców, przydomowych kotłowni oraz innych miejsc pod kątem ujawnienia spalania materiałów niedozwolonych prawem, w tym spalania śmieci. W pozostałych miesiącach prowadzone są natomiast działania wynikające zarówno ze zgłoszeń przekazanych przez podmioty zewnętrzne (np. Referat Ochrony Środowiska UM, Referat Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej UM, MPGK) jak i własnych interwencji oraz zgłoszeń mieszkańców. Kontrolujemy na terenie miasta nieruchomości pod kątem:

• wyposażenia nieruchomości w urządzenia służące do gromadzenia odpadów komunalnych; 
• wyposażenia nieruchomości w zbiornik bezodpływowy, przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych lub przyłączenia nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej;
• złożenia przez właściciela nieruchomości deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
• udokumentowania usuwania odpadów komunalnych, nieczystości ciekłych.

Prowadzimy ponadto:

• całoroczne działania związane z lokalizacją i likwidacją tzw. dzikich wysypisk śmieci,
• monitorujemy miejsca zagrożeń poprzez m.in. montowanie urządzeń samoczynnie rejestrujących zdarzenia (fotopułapek),
• czynności zmierzające do ujęcia sprawców zanieczyszczania miejsc publicznych, nielegalnego gromadzenia odpadów na prywatnych posesjach oraz skutecznego usunięcia tych odpadów.

– Jakie wyzwania stoją przed strażą miejską w związku z rosnącą liczbą turystów w Darłowie?

– Każdego roku do Darłowa napływa coraz większa ilość turystów. Są to istotne zmiany w funkcjonowaniu całego miasta. Duża ilość ludzi wiąże się bezpośrednio ze zwiększeniem ilości zdarzeń negatywnie wpływających na poziom bezpieczeństwa nie tylko mieszkańców Darłowa, ale i przybyłych do nas gości. Należy zaznaczyć, że nie chodzi tu wyłącznie o niebezpieczeństwa związane z przestępstwami, wandalizmem czy wszelkiego rodzaju wybrykami chuligańskimi. Nie mniej ważne są wszelkiego rodzaju pośrednie zdarzenia wpływające negatywnie na bezpieczeństwo w naszym mieście. Należy do nich zaliczyć wszelkiego rodzaju wykroczenia porządkowe wpływające na estetyką miasta, wykroczenia związane z parkowaniem pojazdami w miejscach niedozwolonych lub utrudniających ruch, niszczenie zieleni i wydm, nielegalny handel. Dużym problemem staje się również rosnąca ilość produkowanych „śmieci”.

– Jakie są najczęstsze naruszenia prawa, z którymi spotyka się straż miejska w Darłowie?

– Bolączką naszego miasta, jak i prawdopodobnie większości miast w Polsce, jest naruszenie warunków dopuszczalności prawidłowego parkowania pojazdów. Wykroczenia drogowe są na pierwszym miejscu w zgłoszeniach telefonicznych od mieszkańców napływających do darłowskiej Straży Miejskiej. Prośby o interwencję dotyczą w głównej mierze problemów z utrudnianiem lub blokowaniem ruchu na drogach, zastawionymi bramami od posesji, brakiem możliwości korzystania z chodnika, parkowaniem pojazdami na terenach zielonych. Do zdarzeń „powtarzalnych” i problemowych możemy zaliczyć także interwencje wobec osób, które na co dzień nadużywają alkoholu, zanieczyszczających miejsca publiczne czy spalających w domowych piecach plastiki i inne odpady. Trafia również do nas bardzo dużo zgłoszeń, które noszą znamiona spraw cywilnych. Często mieszkańcy podejmują wysiłek wciągnięcia nas w konflikt sąsiedzki, aby zyskać przewagę nad zwaśnioną stroną. To interwencje wymagające umiejętności mediacji.

– Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał Artur Wejnerowski